Grote Kaardebol komt voor In Valkenburg bij de Ruïne, dat is de eerste keer dat ik deze plant ben tegengekomen.
De grote kaardebol of wilde kaardebol (Dipsacus fullonum, synoniem: Dipsacus sylvestris), behoort tot de kaardebolfamilie (Dipsacaceae), in de 22e druk van de Heukels, of tot de kamperfoeliefamilie (Caprifoliaceae), in de 23e druk van de Heukels. De plant wordt ook wel weverskaarde genoemd.
In Nederland is de grote kaardebol wettelijk beschermd.
De grote kaardebol komt oorspronkelijk uit Noord-Afrika (Maghreb), Voor-Azië en Europa, maar komt tegenwoordig overal in de gematigde streken voor.
De bloei begint vanuit het midden van de bloeiwijze en bloeit tegelijk naar boven en beneden. Hierdoor zijn twee bloeiende ringen te zien.
De kaardebol produceert veel nectar en trekt daarom veel insecten zoals solitaire bijen en hommels.
Economisch belang.
De bloemhoofdjes van de kaardebol werd in de Middeleeuwen gebruikt voor het ruwen van gevolde wollenlaken, hiertoe werden een aantal van deze kaardebollen in een kruisvormige houten houder bevestigd. Later zijn er zelfs speciale machines ontwikkeld voor het ruwen van weefsels met behulp van de kaardebol. De bloemhoofdjes werden daartoe op stalenpennen geregen. Een dergelijke machine staat nog opgesteld in het Nederlands Textielmuseum te Tilburg. Als wolkaarde is de weverskaarde nooit gebruikt. De stekels van deze zaadbol zijn daar niet sterk genoeg voor.
De weverskaarde werd vroeger in de Vaucluse (Zuid-Frankrijk) veel verbouwd en geëxporteerd naar onder meer Nederland, Rusland en Japan. Honderden hectaren waren in Zuid-Frankrijk in de 19e en 20e eeuw in productie. In 1862 was dat 2326 ha. Na 1968 was er nog één firma die de weverskaarde kon leveren maar dat bedrijf sloot in 1985.
Bron: wikipedia.nl foto’s T.V.S. Nature Photography
Geachte mevrouw Verheijden,
U schrijft dat de mooie plant die U gefotografeerd heeft bij de ruïne van Valkenburg een grote kaardebol is.
Echter, heeft de grote kaardebol niet altijd lila-gekleurde bloemen? De bloemetjes op Uw foto zijn wit; is dit dan niet eerder de kleine kaardebol?
Mvg,
Ayla – fytologiefan
Beste Ayla,
Deze witte kaardebol waren heel hoog en groot, en bij google afbeeldingen komen ook foto’s met de witte variant voor.
Groetjes Tonnie